| De trans vetzuren zijn onverzadigde vetzuren maar met een bijzondere ruimtelijke configuratie die eerder die van de verzadigde vetzuren benadert. De trans verhogen niet enkel de LDL-cholesterol of «slechte» cholesterol, maar ze verlagen bovendien de HDL-cholesterol of «goede» cholesterol. Ze hebben dan ook bijzonder uitgesproken atherogene eigenschappen…
Waar zitten de trans verborgen?
De trans vetzuren zijn van diverse oorsprong. Ze worden gevormd in het rumen van herkauwers (rund, schaap, lam) en ze bevinden zich in zuivelproducten en vlees van die dieren. Die bron vertegenwoordigt 60 % van de aanbreng van trans vetzuren in Frankrijk. De trans kunnen ook afkomstig zijn van een industrieel fabricageproces van margarines en andere vetstoffen. De vetstoffen in recent ontwikkelde broodsmeersels bevatten er weinig (1-2% van de lipiden). Maar het gehalte trans in vetstoffen voor de agro-alimentaire voedingsindustrie is wel uitgesproken (tot 60%) en ligt aan de basis van de aanwezigheid van trans in industriëel gebak, koekjes, chocoladerepen,… De trans vetzuren kunnen ook gevormd worden vanuit plantaardige vetten bij hoge temperatuur (bakken of frituren). De trans afkomstig van herkauwers bevatten CLA (geconjugeerde linoleïnezuren) die wel bepaalde potentieel gunstige effecten kunnen hebben maar dienen verrekend te worden in de totale aanbreng van trans.
De grote verbruikers
De bijdrage van de trans in de voeding van de Fransen wordt geraamd op 1,3% van de dagelijkse energie. Dat loopt op tot 2% bij volwassenen die er het meest van verbruiken en tot 2,25% bij jongens tussen 3 en 14 jaar. Het nefaste effect van de trans op cardiovasculaire aandoeningen doet zich voor vanaf een aanbreng hoger dan 2% van de dagelijkse energie. Voor de groepen die die drempel overschrijden raadt het Afssa aan minder voedingsmiddelen te verbruiken die een bron zijn van trans. De geviseerde voedingsmiddelen zijn dan niet de zuivelproducten omwille van hun nutritioneel nut (met name calcium), maar wel de gebakjes, frituren en gehakt vlees van rund en lam (uitgezonderd gehakt vlees van mager rund). Tegelijkertijd wordt aan de industrie gevraagd het gehalte trans vetzuren in haar vetstoffen te verminderen zonder ze echter te gaan vervangen door verzadigde vetzuren.
Magali Jacobs en Nicolas Guggenbühl
Diëtist-voedingsdeskundige
Abonneer u gratis op de
newsletter
van Health and Food
Referentie:
AFSSA. Synthèse du rapport de l'Agence française de Sécurité Sanitaire des Aliments sur les risques et les bénéfices pour la santé des AG trans apportés par les aliments. Maart 2005. www.afssa.fr
|
